معبد علم

مردمی که زندگی خود را وقف خدمت علم کرده اند فراوانند و انواع مختلف دارند و البته همه آنان تنها به خاطر خود علم نیست که در این راه پاگذاشته اند. بسیاری از آنان به معبد علم آمده اند تا فرصتی بدست آرند و هنرمندی خاص خویش را به نظر دیگران برسانند؛ برای این دسته، علم همچون ورزش است و از آن همان گونه لذت می برند که قهرمان ورزشی از به کار انداختن نیروی عضلاب خویش لذت می برد.

طبقه دیگری از مردم بدان سبب به معبد علم قدم می گذارند و نیروی دماغی خود را در اختیار علم می نهند که پاداش نیکی بدست آرند و اگر اوضاع و احوال بر نحو دیگری می بود، این مردم یا وارد رشته سیاست می شدند و یا در کارهای عمومی به جایی می رسیدند.

...این نکته آشکار است که اگر مومنین به علم تنها منحصر به آن دو دسته بود که نام بردم هرگز بنیان علم به این عظمت و جلالی که امروز دارد نمی رسید، همان گونه که با ساقه های خزنده هرگز جنگل انبوه و پرشکوهی فراهم نمی شود.

اگر بنا بود فرشته ای از آسمان فرود آید و اینگونه مردم را از پرستشگاه علم بیرون کند، ترس آن بود که دیگر کسی برجای نماند. با وجود این باید گفت که تنی چند از عبادت کنندگان برجای می‌مانند. جمعی از گذشتگان و جمعی از کسانی که به روزگار ما زندگی می‌کنند...

- مقدمه ی آلبرت اینشتین بر کتاب «علم به کجا می‌رود؟» اثر ماکس پلانک